حکیم محمد اعظم خان، پزشک و نویسندة سیستانی تبار شبه قارة هند است که در قرن سیزدهم قمری می زیسته است. وی صاحب آثار فراوانی به زبان فارسی در پزشکی است. از جمله آثار او اکسیر اعظم، رموز اعظم، قرابادین اعظم و کتاب حاضر است. «نیر اعظم» شامل یک مقدمه، دو تعلیم و یک خاتمه است. موضوع اصلی کتاب نبض است و نگارنده در بخش های مختلف کتاب فواید نبض، انواع نبض، و مفردات و مرکبات آن را بررسی کرده است. از جمله عنوان های فصل های کتاب عبارت اند از: بعضی فواید متعلقة نبض، در بیان اجناس عشرة ادلة نبض و اسباب آنها، و در بیان اقسام مرکب بنایی نبض هستند. این کتاب بر اساس نسخة چاپ سنگی دهلی چاپ افست سلطانی قم به شیوة مقیاسی تصحیح شده، و تصویر صفحة نخست و صفحة پایانی نسخه نیز، در ابتدای کتاب چاپ شده است.