ر این مقاله مقصود راقم سطور فقط اشار? بسیار مختصری است به بعضی از خصایل حمیده و برخی از هنرها و فنون و فضایل آن مرحوم و بس نه شرح حال آن مرحوم به معنی متعارفی آن چه اولاً ترجمه حال او را عموم جراید ایران لابد نشر خواهند کرد و ثانیاً اگر کسی بخواهد فی الواقع درست ترجمه حال آن وجود فوق العاده را بنویسد و تفصیل جزئیات وقایع حیات و مناقب و فضایل عدیده او را کما هو حقه شرح دهد نمی گویم مثل امیدی طهرانی که:کتاب فضل ورا آب بحر کافی نیست که تر کنی سر انگشت و صفحه بشماریزیرا که در اینگونه اغراقات حقیقت امر مستهلک می شو ولی می گویم که بدون مبالغه یک کتاب دویست سیصد صفحه ای اقلاً در این خصوص باید بنویسد تا درست حق آن مرحوم را ادا کند و درست تفصیل جمیع جنبه های مختلف حیات عجیب فعال او را از جنبه ادبی و جنبه سیاسی و جنبه تحقیقات او را در خصوص مذاهب بابیه که هرکدام باب جداگانه بسیار مفصل مبسوطی لازم دارد به مردم بشناساند، و من خود اگر افسردگی خاطر و سوختگی دماغ که از روز شنیدن این خبر فجیع دست و پا و خیال و عزم و اراده مرا به کلی فلج کرده است نبود برای ادای یکی از هزاران هزار حقوق آن مرحوم به گردن من خودم این کار را به عهده می گرفتم ولی استیلای هم و غم و یأس از دنیا و مافیها و دلسردی از جمیع کارها نه به حدی است که حال کار کردن برای من باقی گذاشته باشد، و این سطور پریشان درهم و برهم را نیز به اشاره دوست محترم خود آقای کاظم زاده جزاء الله خیراً که مرا متذکر وظیفه وجدانی خود ساخت و تا حدی که ممکن است مرا دلگرمی و تسلیت داد و تقریبا به عنف و زور مرا به ادای جزء ضعیفی از فریضه سپاسگزاری واداشت می نویسم، و از خوانندگان محترم خواهشمندم که از اختلال الفاظ و اضطراب معانی که قطعاً در این سطور به آن برخواهند خورد بر من خرده نگیرند و این عذر موجه مرا بپذیرند که عظمت مصیبت بالاتر از اینهاست.