شیخ الرئیس بوعلی سینا نابغه ای جهانی و از اعاظم دانشمندان خدمت گزار بشریت در طول تاریخ است. این کتاب در مباحث نظری علم موسیقی بحث می کند و کتاب سوم از فلسفه اوسط شفاست و فلسفه اوسط نیز بحث در ریاضیات، یا به قول طلاب، علم تعلیمی می کند و محتویات آن در شش مقالت آمده است و هر مقالت آن، برحسب استواء مطالب تحت خود، دارای فصول مختلف برحسب شمار است که بین آن ها مقاله پنجم واجد بیشترین فصول (پنج فصل) است. ازآنجاکه صناعت موسیقی به تعبیر حضرت شیخ برحسب اجماع اساطین این صناعت به دو باب منقسم می گردد: باب تلحین یا ملودی و دیگر باب ایقاع یا ریتم، این جوامع علم موسیقی چهار مقالت اول تا چهارم خود را مباشر بحث تلحین کرده و مقالت پنجم و ششم را به باب ایقاع اختصاص داده است.