میرزاملکم خان ناظم الدّوله سیاستمدار، روشنفکر و نویسنده? عهد قاجار، منادی تجدد و مبلغ رویکرد به مدنیت باخترزمین بود. او درمان واپس ماندگی ایران را اقتباس کامل دست آوردهای غرب در همه? زمینه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی می دانست. نخستین برپاکننده? نوعی محفل ماسونی به نام فراموش خانه در ایران بود و به سائقه? نوخواهی و نوجویی اش در زمینه های گوناگون از جمله اصلاح خط فارسی به کوشش برخاست، و برای تبیین دیدگاه ها و باورهای خویش و ترویج آن چه برای پیشبرد جامعه? ایرانی ضروری می پنداشت کوشش قلمی بسیار کرد و رساله ها پرداخت مطالعه? آثار ملکم جوهر اندیشه و خواست راستین او را بر خواننده آشکار می کند و زمینه? اندیشگی و چگونگی برخورد روشنفکران ایرانی با مقتضیات دنیای نو را بازمی نماید.
مجموعه? حاضر، که تقریباً همه? رساله های شناخته? ملکم در آن گنجانیده شده، می تواند خواننده را با اندیشه? ملکم و از راه آن، با خط اصلی اندیشه? نوگرایانه ای که از سده? سیزده هجری قمری آغاز شد و به انقلاب مشروطیت ایران انجامید آشنا سازد.