معرفی شرح حال، سرگذشت و اوصاف و احوال صمصام موضوع تحقیق نوشتار حاضر است. نویسنده ابتدا مطالبی در خصوص صمصام و روش سیر و سلوکی وی بیان نموده و از وی با عنوان انسان خوش سیرت و دوست داشتنی یاد کرده و معتقد است در اصفهان خاطرات شیرین و جذاب و طنزگونه‏ای از وی یاد می‏کنند. وی سپس راجع به خاطرات و کرامات صمصام به تفصیل سخن گفته که از جمله آنها می‏توان به جواب استخاره، شفای بیمار، تیمار دردمندان، دعا برای باران، شهود ضمایر، پیشگویی اعدام صمصام و خرج کردن آبرو برای دیگران اشاره نموده که در هر یک از آنها به نوعی و طریقی نفس رحمانی و عرفانی وی مشاهده می‏گردد. مؤلف فصل جداگانه‏ای را با عنوان نقدها و طنزهای سیاسی صمصام اختصاص داده که از وی حکایت‎ها و خاطراتی در موقعیت‏ها و مناسبت‎های مختلف نقل کرده که حکایت فرمانده لشگر اصفهان، شوخی با خواهر شاه، مرگ پهلوی، مهربانی ایرانیان، مجسمه شاه، انتقاد از بی‏حجابی و عروج آسمانی آن پیر رحمانی خصوصیات و ویژگی‏های اخلاقی و عرفانی وی را نشان داده و در هر یک از این حکایتها نکته‏ای عبرت‏آموز به چشم می‏خورد.