کتاب حاضر که به اهتمام "مرکز تحقیقات اسلامی سپاه "تدوین شده یکی از متون آموزشی سربازان وظیفه است که طی آن، مقوله جهاد و دفاع در  اسلام از زوایای مختلف بررسی و تبیین شده است .برخی مباحث کتاب عبارت اند  از :انواع جهاد، آثار و پی آمدهای جهاد و ترک آن، انگیزه های جهاد،  ضرورت آمادگی دفاعی، صفات و ویژگی های رزمندگان و فرماندهان، مقام  و منزلت مجاهدان و عوامل شکست در جنگ .