از اواخر عصر اموی به بعد، زبان عربی به تدریج حالت خلوص خود را در شهرهای بزرگ عربی از دست داد تا آن که سرانجام در عصر عباسی تبدیل به لهجه های عامیانة گوناگونی گردید که آثار آنها امروزه در کشورهای عربی مشهود است. البته این به دلیل درآمیختن  عرب های ساکن این شهرها با طوایف غیرعرب از قبیل ایرانی ها و ترک ها بود که در نتیجة غلط گویی در اعراب کلمات و اشکال و معانی الفاظ روزافزون گردید. این پدیده بسیاری از دانشمندان زبان عربی را بر آن داشت تا برای جلوگیری از حرکت رو به رشد این معضل، تالیفاتی پدید آورند. از جمله این مولفان، دانشمندی با نام ابوسعید محمد بن علی بن عبدالله العراقی است. او نیز کتابی در لحن عامیانه دارد. اثر حاضر از وی، به امثال عربی اختصاص یافته است. این تالیف به اعتقاد نگارنده از این لحاظ که غیر از او کسی کتابی در زمینة لحن در امثال عربی  تالیف نکرده یگانه است. او کتاب را به یکی از روسای عصر خود با نام «امین الدین ابوالقاسم نصربن حسن بن صفار» هدیه کرده است. مولف در مقدمه وعده داده است که نخست شکل درست هر مثل را ذکر خواهد کرد و سپس به شرح و جای صحیح کاربرد آن اشاره خواهد نمود؛ اما او به همة این وعده ها در همه جا وفا نکرده است. اثر حاضر به تصحیح «نزهه الانفس و روضه المجلس» بر اساس نسخة کتابخانة وزیری شهر یزد به شمارة 12678 اختصاص یافته است.