کتاب حاضر جلد نخست از دایره المعارف مذاهب اسلامی و ادیان ایرانی است. نویسنده در این دایره المعارف با روش علمی جامعه شناختی، مسایل مذاهب اسلامی را مورد بازشناسی قرار داده است. موضوع ها در این مجلد به ترتیب حروف الفبایی، از «آ» تا «ز» ارائه شده اند. از جملة آنها می توان به این موارد اشاره کرد: فرقة اباضیه، ازارقه، مذهب بابیه، مذهب تسنن، مذهب حنبلی، فرقة خابطیه و مذهب زیدیه اشاره کرد. نگارنده در ابتدای این مجلد موضوع هایی مانند محور اصلی پیدایش مذاهب اسلامی، دسته بندی فرقه ها و مذاهب اسلامی و مفهوم کفر و ایمان را مورد بررسی قرار داده است.