مؤلف در این کتاب با گردآوری اطلاعات و منابع مختلف، جریان های فکری، جنبش ها و نهضت هایی را که بعد از اسلام تا آغاز عهد قاجار در ایران پدید آمده، معرفی می کند و از علل و عوامل به وجود آمدن آن ها، چگونگی شکل گیری، رهبری، ساختار سیاسی، اجتماعی، مذهبی آنان و نحوه برخورد حکومت ها، شیوه مبارزه اهداف، مکان شکل گیری و آغاز و پایان آن ها به اختصار سخن می گوید. کتاب از پنجاه ودو فصل تشکیل شده و تقریباً هر فصل به یک نهضت اختصاص یافته است که ازاین قرارند: خوارج؛ عبدالله بن اشعث به همراه فیروز ایرانی؛ قیام مردم خوارزم و سمرقند و خراسان؛ شعوبیه؛ زیدیه؛ یحیی بن زید؛ سبزجامگان (به آفرید)؛ ابوسلمه خلال؛ شریک المهری؛ سیاه جامگان (ابومسلم)؛ سنباد؛ اسحاق؛ راوندیان؛ برازبنده؛ استاد سیس و محمد شداد؛ سفید جامگان (المقنع)؛ یوسف ابن البرم؛ طاهریان؛ قدریان و معتزلیان؛ حمزه بن آذرک؛ سرخ جامگان (بابک)؛ مازیار و افشین؛ علویان طبرستان؛ صفاریان؛ زنگیان؛ خجستانی؛ حلاج؛ اسحاق بن احمد سامانی؛ مرداویج؛ ابراهیم ینال؛ قتلمش؛ قاورد؛ اتسز خوارزمشاه؛ تتش؛ محمد بن ملکشاه؛ اسماعیلیان؛ تارابی؛ سربداران؛ پهلوان اسد؛ مولانا؛ علی کچه پا؛ سید محمد نوربخش؛ سید قوام الدین مرعشی؛ سید امیر کیا؛ حروفیه؛ محمود پسیخانی؛ سید محمد مشعشع؛ بایزید روشان؛ غلجاییان؛ شورش میرمهنا؛ شورش شیخ سلمان بن کعب؛ شورش حسینقلی خان جهانسوز؛ شورش آقا محمدخان قاجار. فهرست منابع در پایان کتاب آمده است.