در این اثر با تبیین معنا و مفهوم تمدن و فرهنگ به بررسی مقوله‏هایی مانند دین، اخلاق و مظاهر فرهنگی مانند هنر و علم و آموزش و خط می‏پردازد و تاریخچه‏ای از تمدن اسلامی و شکل‏گیری علوم اسلامی ارائه شده است. سادگی آموزه‏های دینی، جامعیت، فطری بودن، خردگرایی و اهمیت دادن به اخلاق از خصوصیات تعالیم و فرهنگ اسلامی است. در فصل بعدی مراحل شکل‏گیری مسیحیت و تمدن غربی و مقایسه اسلام و غرب در زمینه قوانین، آزادی، اقتصاد، هنر و کرامت انسانی صورت گرفته و نواقص تمدن غرب بیان شده است.