دکتر "مهدی محقق" در دهم بهمن 1308 هجری شمسی در خانواده ای متدین در مشهد مقدس به دنیا آمد. دوران ابتدایی را در مشهد و سپس در تهران گذراند و در سال 1321 به دبیرستان رفت، اما تحصیلات دبیرستان را رها کرد و به آموختن دروس حوزوی در مدرسه ی "مروی" همت گماشت. سپس در امتحان ورودی مدرسه ی عالی سپهسالار (شهید مطهری) شرکت کرده و رتبه ی سوم را به دست آورد. در سال 31 و 1330 به اخذ چهار مدرک علمی نایل آمد که عبارت اند از: مدرک دوره ی شش ساله ی مدرسه ی علمی سپهسالار؛ دوره ی علوم تربیتی دانشسرای عالی، لیسانس دانشکده های علوم معقول و منقول و گواهینامه ی مدرسی علوم منقول از وزارت فرهنگ. وی در سال 1330 برای اخذ لیسانس دوم وارد دانشکده ی ادبیات شد، و در سال 1331 دوره ی دکترای زبان و ادبیات فارسی را به پایان رساند. در 1337 نیز دوره ی دکترای علوم معقول و منقول را گذراند و از همین سال ها تدریس خویش را در دبیرستان البرز و ایران به صورت حق التدریس شروع نمود. از جمله آثار و اقدامات اوست: تصحیح کتاب اشترنامه اثر عطار؛ تصحیح کتاب وجوه قرآن جنبش تفلیسی؛ همکاری با سازمان دایره المعارف فارسی؛ عضویت در انجمن فلسفه و علوم انسانی؛ نگارش مقاله ی تاثیر قرآن در اشعار ناصرخسرو و مقاله ای با مضامین احادیث و اشعار و امثال عرب در اشعار ناصرخسرو؛ یادداشت هایی درباره ی مرزبان نامه؛ نقد ترجمه ی تفسیر طبری در مجله ی راهنمای کتاب؛ و منتخبی از کتاب های خطی فارسی کتابخانه ی ملی فرهنگ در نشریه ی کتابخانه ی مرکزی دانشگاه تهران؛ و تدریس در دانشگاه های تهران و لندن، مک گیل (کاندا) نیز تدریس در موسسه ی بین المللی اندیشه و تمدن اسلامی مالزی. مجلد اول از مجموعه ی "محقق نامه" حاوی معرفی کتاب هایی است که دکتر مهدی محقق بر آن ها مقدمه نوشته و به همراه زندگی نامه و کارنامه ی علمی وی، هم چنین تصاویر صفحه ی عنوان کتاب های چاپ شده از ایشان و نام های قدردانی از آثار وی به چاپ رسیده است.