کتاب حاضر جلد سی و دوم از مجموعة «کتابخانة دانشنامة جهان اسلام» است که در آن با ارائة یازده مقالة تحقیقی از نویسندگان مختلف، ضمن بررسی روند شکل گیری تشکیلات سیاسی به سبک جدید در ایران، به معرفی احزاب دموکرات، اجتماعیون، اعتدالیون؛ کمونیست  ایران؛ حزب تودة ایران؛ پیکار؛ ایران؛ دموکرات کردستان؛ زحمت کشان ملت ایران؛ رستاخیز و جمهوری اسلامی پرداخته شده و دربارة روند شکل گیری و عملکرد هر یک، توضیحاتی ارائه شده است.