هرچند دیدار اعجاب انگیز شمس تبریزی و مولانا جلال الدین بلخی که منتهی به شعله ور شدن آتش عشق در وجود مولانا و دلداگی و تولد دیگر او شده، هرگز به شکل حقیقی و کامل آن قابل توصیف نیست؛ اما بر اساس شیوه رایج، هر کس متناسب با ذوق و توان و ادراک خود، به نقل و شرح ماجرا پرداخته است. در کتاب حاضر علاوه بر مباحث مربوط به زندگی و کیفیت و چگونگی حالات و ویژگی های مولوی و شمس تبریزی، به خصوص به ورود شمس در زندگی مولانا، بازتاب شکوه و عظمت مولانا در آیینه شمس، آغاز تحول و دگرگونی و تولد دیگر مولوی اشاره شده است.