این کتاب، تلاشی اکتشافی در چارچوب ادبیات رایج مطالعات امنیتی در گفتار و کردار نابغه ایرانی امیرکبیر برای شناخت اندیشه های امنیتی اوست؛ در این راستا ابتدا ویژگی ها، ارکان، ابعاد، سطوح و رهیافت های امنیتی مرور می شود. سپس اوضاع امنیتی ایران در دوره منتهی به شروع صدارت امیرکبیر بررسی می شود. در ادامه اندیشه امنیتی امیرکبیر براساس تصمیمات، برنامه ها، نامه ها، گفته ها و اقداماتش در چارچوب متعارف مطالعات امنیتی مورد کنکاش قرار می گیرد. در پایان ضمن ادای احترام به این بزرگمرد تاریخ به مطالعه خطاهای امیرکبیر در حوزه امنیت، پرداخته می شود.