در کتاب حاضر تلاش شده است، نما و شمه ای از تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی در قرون نخستین آن تا حمله مغولان مورد واکاوی و بررسی قرار گیرد و ازآنجاکه اساس تدوین این اثر برای آشنایی قشر جوان و تحصیل کرده جامعه به ویژه دانشجویان بوده است، لذا تیترها و سرفصل های آن مطابق با سرفصل های معرفی شده از سوی معاونت محترم امور اساتید نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری تنظیم گردیده است.