از بررسی کتب مهمی که در نثر فارسی در طول سده های کهن پدید آمده است به این نتیجه می رسیم که سه کتاب تاریخ بیهقی (قرن پنجم)، کلیله و دمنه بازنویسی نصرالله منشی شیرازی (قرن ششم) و گلستان اثر سعدی شیرازی (قرن هفتم) در طول تاریخ ادبی ایران در شاخۀ نثر، محور نگارش نثر بوده اند. از سه کتاب مذکور، دو کتاب اخیر سرمشق نویسندگی در سده های  بعد قرار گرفته اند و حتی تا عصر حاضر نیز تقلید از کتابی چون گلستان استمرار یافته است. از جمله کتبی که به تقلید از کلیله و دمنه در دوره های بعد نگاشته عبارت است از: «سندبادنامه»، «طویل نامه» و «روضه العقول»، نیز گفتار «خواجه عبدالله انصاری» و «ابوسعید ابوالخیر». اما تعداد کتبی که به تقلید از سبک گلستان پدید آمده است به مراقبت بیش تر از مقلدان کلیله و دمنه است، زیرا بسیاری از کتاب های تقلیدی کلیله و دمنه یا بازنویسی و به نظم درآوردن این کتاب است با اقتباس از داستان های آن. اما مقلدان سعدی کوشیده اند به تقلید از روش  سعدی در گلستان، کتب و آثار تازه ای عرضه کنند. از جملۀ این آثار است: «اخلاق الاشراف» نوشتۀ مجید زاکانی و «بهارستان» اثر جامی. کتاب حاضر به بررسی نثر مکتب شیراز از قرن هفتم به بعد با نگاهی مبسوط بر نثر کلیله و دمنه و گلستان سعدی و تاثیر این دو کتاب بر نثر دوره های بعد اختصاص یافته است.