دو جوان با نام "مهرداد" و "مهتاب"، مدت های طولانی است که با مرشدی کارآزموده، همراه بوده و با وی به نقالی شاهنامه می پردازند. این بار، آن ها که شور جوانی در سر دارند با مرشد به مخالفت برخاسته و از وی می خواهند به جای نقل رستم و سهراب، که این همه غمگین است، ماجرای سهراب و گردآفرید را نقل کنند که مضمونی عاشقانه دارد. پس از اندکی بحث، مرشد می پذیرد، اما شروع نقل سهراب و گردآفرید، گویا شروع بحث و اختلاف نظر میان هرسه ی آنان است. نقل گفته نمی شود و تنها آن چه بیان می گردد، نظرهای روشنفکرانه ی دو جوان، مخالف خوانی های مرشد و سرانجام پندهای اوست. این کتاب دربردارنده ی پنج نمایش نامه با عنوان گنگ، آخر شاهنامه، تراژدی فرود، و سودابه ای دیگر است. جدای از نمایش نامه ی اول، باقی آثار در این کتاب به نوعی با شاهنامه در ارتباطند.