«گوشه هایی از وضعیت تاریخی - اجتماعی کشورها از طریق اسناد و مکتوباتی که از گذشته به جا مانده، قابل بررسی است و البته همین اسناد، گاه نقاطی تاریک از تاریخ کشوری را روشن می کند. بخشی از این گونه اسناد، نتیجه تلاش کیسانی است که سال ها تصدی امور سفارت یا کنسولگری کشور تابعه خود را برعهده داشته اند.» «الکساندر خودزکو» در دهه 1830 میلادی، به عنوان کنسول روسیه در ایران، حدود چهار سال در گیلان مقیم بود و ضمن انجام امور اداری - سیاسی، آثاری نیز از خود برجای گذاشته است. یکی از این آثار، مجموعه نامه هایی است که گردآوری کرده است. این نامه ها، عموما نوشته هایی است که افراد مختلف از سطوح متفاوت اجتماعی گیلان برای او می نوشته اند. در این نامه ها بسیاری از مسائل و امور مملکتی مطرح شده که می تواند اوضاع و احوال بخشی از تاریخ ایران را به نمایش بگذارد.