در جلد نخست از مجموعة دو جلدی «کرونولوژی تاریخ گیلان»، ترتیب زمانی رویدادها یا کرونولوژی تاریخ گیلان از آغاز تا ظهور آغا محمدخان قاجار و چیرگی وی بر این منطقه بررسی می شود. نام گیلان از نام قوم «گیل» گرفته شده است که از روزگار باستان در بخشی از ناحیة جلگه ای شمال ایران بین البرز کوه و دریای کاسپین می زیستند. استان گیلان با توجه به تحولات اجتماعی و سیاسی بسیاری که در آن رخ داده، نام های متعددی؛ همچون، دیلمستان، ورونا، کادوس، تالش و... را به خود گرفته است، اما از سدة هشتم به بعد گیل ها به دلایل گوناگون اعتبار و نفوذ بیشتری در میان اقوام پیدا کردند و این منطقه به نام آنها؛ یعنی گیلان نامیده شد.