این کتاب به قصد بررسی جامع تاریخ زبان فارسی نگاشته شده و چون ساختمان زبان بر واج ها و اصوات زبانی استوار است، در این مجلد، تنها تحولات واج های  زبان فارسی بررسی می شود .در این کتاب تحولات تاریخی انواع مصوت ها، نیز  تحولات تاریخی برخی اصوات در زبان فارسی ـ با ذکر نمونه ها و شواهد متعدد،  همراه با آوانگاری ـ تشریح شده است .به دیگر سخن، نگارنده تحول تاریخی هر  صوت را از فارسی باستان به فارسی میانه و سپس فارسی جدید، با ذکر مثال های  موجود در متون مورد نظر بررسی کرده است .یادآور می شود در این پژوهش، گذشته  از این که به پیروی از روش های زبان شناسی تاریخی ـ تطبیقی، بسیاری از قواعد  و قوانین ناظر بر تحولات منظم صوتی در دستگاه زبان فارسی معلوم می گردد،  ریشه بسیاری از واژگان موجود در زبان بررسی می شود ;افزون بر آن، این مباحث  در آن فراهم می آید :ذکر دگرگونی های مختلف و چندگانه یک صوت، رابطه ساختاری  و ارتباط ریشه ای پاره ای از واژه های هم معنا که متفاوت تلفظ می شود، درج معانی  پاره ای از لغات شاذ، و برطرف ساختن ابهامات مربوط به بعضی از نکات صرفی  و ساختواژه ای و مشکلات دستوری .