کتاب حاضر مجموعه ای است از مباحث نظری بر پایه دیدگاه ها و استدلال های دینی و اعتقادی، درباره "انقلاب "و "قیام و جهاد "که با هدف تحلیل و  تشریح علل و زمینه های انقلاب اسلامی از منظری دینی فراهم آمده است .شیوه  طرح مباحث به این ترتیب است که ابتدا یک موضوع جزئی و موضوعات وابسته  به آن زیر عناوین برجسته مطرح شده و در پایان هر مبحث، خلاصه آن نیز درج  گردیده است .تعدادی از مباحث و موضوعات کتاب عبارت اند از" :انقلاب، انقلاب  اسلامی، آرمان انقلاب، شکل انقلاب، انقلاب فرهنگی، بینش تاریخی، بینش طبقاتی،  بینش سیاسی، طبقات اجتماعی، راه انبیا، مفهوم تقیه، اهداف تقیه، ابعاد و  ضرورت تقیه، شرایط و مقدار و حدود تقیه، مفهوم جهاد و قیام، انواع جهاد،  اهداف جهاد، موانع قیام، صفات مجاهدین، شهادت، اسارت و جراحت، صلح و پیمان،  شکست و پیروزی و مشکلات و پیامدها .مولف هر یک از مباحث را در قالب درس مطرح  ساخته سعی دارد با تشریح مفاهیم و مبانی مربوط به "انقلاب "به تدریج مفهوم  تقیه، جهاد و قیام را از منظر دینی و اعتقادی جایگزین آن سازد و چگونگی  انقلاب اسلامی را براساس آن تجزیه و تحلیل نماید .