امروزه رویکردشناختی، با عنوان روان شناسی شناختی مطرح می شود که به فرآیند کسب اطلاعات از جهان، بازنمایی، تبدیل آنها به دانش، و ذخیره و جهت دهی به آنها می پردازد. این نگاه به روان شناسی، همة فرآیندهای روان شناختی را دربرمی گیرد که در کتاب حاضر فقط به دو حوزة اصلی شناخت و اخلاق پرداخته شده است. رابطة شناخت و اخلاق به این گونه است که شناخت مقدم بر اخلاق است. به این ترتیب، اخلاق نیز از پردازش های شناختی تبعیت می کند. منظور از شناخت و اخلاق در روان شناختی معاصر، مفهوم رایج آن نیست، بلکه پرداختن به این مفاهیم بعد از زمان و نظریه های پیاژه مطرح است. پیاژه شناخت آدمی را به عنوان شکل ویژه ای از سازگاری زیستی ارگانیزم پیچیده با محیط پیچیده تلقی کرده، اما سیستم شناختی پیشنهادی او، سیستم بسیار فعالی بوده است. پاره ای از مباحث کتاب عبارت اند از: رشدشناختی در سه منظر پیاژه، نوپیاژه ای و زمینه ای؛ طرح سنجش هویت نوجوانان ایرانی؛ تفاوت جنسی در رشد اخلاقی از دیدگاه پیشگامان رشد اخلاقی؛ و جنبه های اصلی و مراحل تحول فراشناخت، و راهکارهایی برای به کارگیری فراشناخت در نظام آموزش و پرورش.