زندان محلی است که محکومان را به منظور حفظ امنیت اجتماعی و رعایت حقوق شاکی، اعم از خصوصی یا عمومی، و رعایت سایر حقوق زندانی به جز آن چه در حکم قید شده است و به منظور اصلاح و تربیت در آن نگهداری می کنند. اگر بزهکاران سال ها طی تحمل کیفر در زندان بدون آن که بر شخصیت، روان و اندیشۀ آن ها اثر بگذارد، نگهداری شوند امنیت اجتماعی با هجوم خطرناک بزهکاران دوره دیده به خطر می افتد. بزهکاران با شناخت، آگاهی و آموزش مهارت های فردی و اجتماعی رشد می کنند و در شخصیت آن ها تغییر وتحول مناسبی به سوی کمال اتفاق می افتد. از جمله اقداماتی که در زندان ها به این منظور صورت می گیرد اقدامات فرهنگی، مذهبی، حرفه آموزی و اشتغال و روان درمانی است. روان درمانی یاری رساندن به فردی است که به علت ابتلا به نابهنجاری های رفتاری و هیجانی، سازگاری با محیط پیراموش را از دست داده است. وظیفۀ بخش روان درمانی در زندان ها و مراکز اقدامات تامینی و تربیتی نه تنها تلاشی برای تغییر تفکر و رفتارهای نابهنجار، بلکه درمان و مشاورۀ کلیه مددجویان از هر نوع شخصیت رفتاری نیز است؛ حتی مددجویانی که به علت جرایم غیرعمدی به زندان افتاده باشند. امروز بیش از ده سال از عمر روان درمانی در زندان های ایران می گذرد. در کتاب حاضر، تاریخچه و روند رشد، توسعه، ثبت یافته ها و نگارش تجربه های مربوط به برنامه ها روانی درمانی در زندان، گردآوری و مباحثی چون: فرهنگ درون زندان، موانع اصلاح و تربیت، هدف های مشاوره و روان درمانی، انواع مددکاری اجتماعی، رویکردهای روان شناختی، مراحل مهارت مقابله با فشار روانی و استرس، و نشانه های افسردگی مطرح شده است که پاره ای از آنها جزء سرفصل  متون آموزشی برای زندانیان هستند.