این کتاب درسنامه ای پژوهش محور در موضوع کلام جدید یا همان (فلسفه دین) است، که برای طلاب و دانشجویان، تدوین شده است. از منظر نویسنده آنچه در میان مسلمانان، دست کم از قرن دوم هجری، به «علم کلام» شهرت یافته، دانشی است که به تبیین و اثبات عقاید اسلامی و دفاع از آنها می پردازد. این علم – به دلیل آنکه مبانی عقیدتی و «اصول دین» (و در رأس آنها، مسئله توحید و صفات خداوند) را بررسی می کند – به نامهای دیگری چون «فقه اکبر» (در برابر فقه اصغر که بیان تکالیف عملی و «فروع دین» را بر عهده دارد)، «علم توحید و صفات» و «علم اصول دین» نیز خوانده شده است.  از دیدگاه نویسنده در عصر حاضر گاهی وصف «جدید» را نیز به «کلام» می افزایند و از تعبیر «کلام جدید» استفاده می کنند، چرا که در آن برخی از چالشهایی را که دین در دنیای جدید ( همچون مسئله شر، عقل و وحی، تجربه دینی) با آنها روبه روست، بررسی می کند.