"کتاب حاضر مشتمل بر برگردان فارسی مقالاتی از «ارنست رنان»، «پی یررُنوون»، «فوستادوکولانژ» و «ورنر روف» می باشد که از منابع مختلف گردآوری شده است. موضوع این مقاله ها به سه مبحث «ملت»، «حس ملی» و «ناسیونالیسم» اختصاص دارد. در این راستا رنان و همکارانش ابتدا عنصرهای تشکیل دهنده در بافت قومی ـ فرهنگی از ملت را بررسی می کند و پس از آن رنوون به تعریف و هم چنین بیان چگونگی پیدایش و بالندگی حس ملی در نیمه دوم سده نوزدهم م. و نیمه نخست سده بیستم م. می پردازد. در پایان رنوون انواع ناسیونالیسم را که در پی پیدایش ملت ها و دولت های مدرن به وجود آمدند، معرفی می کند و پی آیندهای این مکتب را در چهار قاره مورد پژوهش قرار داده و چشم انداز روشنی از این پدیده را ارائه می کند."