نگارنده در این کتاب نخست به زندگی نامه خاقانی و بررسی غزل های خاقانی پرداخته و پس از آن یکصد و پنجاه و یک غزل از انواع عاشقانه، عارفانه و نیمه عرفانی و مغانه و قلندرانه ی وی را انتخاب نموده و سپس به شرح و تفسیر برخی از ابیات دست زده است. نگارنده در آغاز می گوید: "خاقانی هر چند در غزل، اعم از عاشقانه، عارفانه و قلندرانه، مبدع و مبتکر نیست، مقلد هم نیست. مثل همه شاعران بعد از سنایی، از او متاثر بوده اما رنگ تقلید در غزل او به چشم نمی خورد و عناصر تشکیل دهنده ی غزل او، بیش تر زاده ی طبع اوست....".