مطالب کتاب حاضر تحلیلی است از جریان تکامل طبیعی و اجتماعی انسان در روی زمین و کلیاتی دربارة شروع دورة تاریخی و آغاز شهرنشینی اقوام قدیم در سرزمین های مختلف. نگارنده مطالب را در چهار گفتار بیان کرده است. در گفتار اول و دوم جریان آفرینش و تکامل طبیعی انسان و جانوران و در گفتار سوم و چهارم، جریان تکامل اجتماعی انسان و شهرنشینی بحث و تحلیل می شود. مطالب هر گفتار در چند بخش بیان شده است. بیان مطالب، دور از تعقیب های مثبت و منفی ـ یعنی بدون طرفداری یا رد عقیده ای ـ است.