چهار فصل اول این کتاب به مباحث علمی و نظری می پردازد. فصل اول، مکانیسم کُنش ها و واکنش های اجتماعی، ارتباط آن با اندیشه های درست و نادرست و نظریه هایی در همین راستا را بیان می کند. در روان شناسی اجتماعی دو بُعد منطقی و احساسی برای پیکره اندیشه و کُنش های جامعه مطرح است. این دو بُعد در هر جامعه ای در تعادل با یکدیگر هستند. بُعد منطقی در جامعه بر محوریت جمع گرایی استوار است و هر رفتاری را براساس میزان تأثیرگذاری بر تعاملات جمعی در جامعه طراحی و نهادینه می کند. در مقابل بُعد احساسی بر محوریت فردگرایی استوار بوده و هر رفتاری را براساس میزان اثرگذاری بر منافع فردی در درون زندگی اجتماعی و در چارچوب هنجارها و ارزش های اجتماعی طراحی و نهادینه می کند. فصل دوم، به سرمایه اجتماعی و سنجش آن در جامعه اختصاص دارد. فصل سوم، به روش های شخصیت شناسی و رفتارشناسی فردی و ارتباط آن با رفتار جمعی و استفاده از این شیوه ها برای تقویت نقاط قوت و کنترل نقاط ضعف رفتارهای انفرادی برای بهبود بخشیدن این رفتارها در اجتماع می پردازد. فصل چهارم، تعریف متفاوت و جدیدی از امنیت را به صورت یک نظریه مطرح می کند. می توان گفت هر امری که موجب آسایش و آرامش خاطر افراد شود امنیت به شمار می آید، یعنی همه کُنش ها و واکنش های فردی و اجتماعی، فرآیندهای امنیتی محسوب می شوند. فصل پنجم، به رفتارها و اندیشه های بازدارنده و کُند کننده روند روبه جلوی جامعه ایرانی می پردازد که اعضای این جامعه را در یک تقابل دائم قرار داده و مانع از تجمیع انرژی های جامعه برای حرکت روبه جلوی اجتماعی می شود. این اندیشه ها و رفتارها براساس مشاهدات میدانی جمع آوری و بررسی شده است و مشاهده می شود که در جامعه ایرانی بر سر زبان همه اعضای جامعه، به انحای مختلف وجود دارد و مورد نکوهش است ولی جامعه حاضر نیست که این اندیشه ها و رفتارهای نکوهش شده را از خود بزداید. فصل ششم نیز به نتیجه گیری و ارتباط دادن موارد یادشده در فصول چهارگانه اول با فصل پنجم اختصاص دارد. در این فصل گفته شده که هرچقدر شدت تعامل زایی و بار همدلی رفتارهای اجتماعی، در جامعه ای بیشتر باشد، انرژی کل جامعه، در جهت هم افزایی هدایت خواهد شد و برعکس هرچه رفتارها به سمت ایجاد رودررویی و تقابل سوق داده شود، انرژی جامعه صرف کنترل واگرایی های جامعه خواهد شد و در حرکت روبه جلوی جامعه، کُندی و اختلال به وجود خواهد آورد.