به تابلوی لبخند ژکوند نگاه میکنیم،سراگا شیفته و مجذوب آن همه هنر آفرینی میشویم و خالق اثر را به دل و گاه به آوای بلند می ستاییم،لبخند آن زن را آکنده از شور و هیجان و مهر می یابیم و اگر بسیار دقیق و کنجکاو باشیم در آن لبخند رمز و رازهایی را جست و جو میکنیم.
اما روانکاوی چون فروید به گونه یی دیگر می نگرد.در آن تابلوها و در ده ها اثر دیگر لئوناردوی نقاش،مجسمه ساز،مخترع و مکتشف ایتالیایی هزاران راز میبیند.هزاران اجبار در خلق این آثار و هزاران دلیل برای ناتمام رها کردن همه ی آن ها؛اگرچه در نگاه همگان شاهکارهایی به کمال می نمایند.
آنچه در این کتاب درباره لئوناردو میخوانید مستقیما از زبان فروید نقل نشده که روانکاوی دیگر؛نگاه او به لئوناردو را از میان دستنوشته هایش بیرون کشیده واثری ماندگار در شناخت هنرمندی بزرگ عرضه داشته است.