پنج گفت و گوی چاپ شده در این کتاب که با "چنگیز پهلوان " صورت گرفته درباره مدرنیته ، توسعه ، مشارکت ، تمدن ایرانی ، انقلاب و نظایر آن است که با این عناوین تدوین گردیده است : "توسعه ، مدرنیته و مشارکت روشنفران / گفت وگوی اکبر گنجی با چنگیز پهلوان (مجله کیان : بخش دوم این گفت و گو در مجله کیان شماره 13 ، فروردین 1372 به چاپ رسیده )"، "حوزه تمدن ایرانی / گفت و گوی ماشاءالله آجودانی با چنگیز پهلوان "، "مفهوم مشارکت / گفت و گو با روزنامه ابرار (با حضور جواد طباطبایی )"، "موقعیت مدرن در جهان کنونی / گفت و گوی اکبر گنجی با چنگیز پهلوان " و "پایان عصر انقلاب / گفت و گوی علیرضا رجایی با چنگیز پهلوان (روزنامه جامعه )". "چنگیز پهلوان " در آغاز این مجموعه می گوید: "در ایران نقد اپوزیسیون و روشنفکری هنوز رواج نیافته است . در نتیجه استبداد به دو صورت سر بر می آورد : از طریق حکومت و از طریق اپوزیسیون و روشنفکری رسمی . در حالی که در اندیشه مدرن حتی از نقد تفکر انتقادی سخن می رود ، در ایران به خصوص روشنفکری رسمی در هاله ای از تقدس به سر می برد و هیچ سنجشی را برنمی تابد. این قلم در مقاطع مختلف کوشیده است به نقد اپوزیسیون و روشنفکری نیز بیندیشد. بدیهی است که کاستی های خود را نیز نادیده نمی گیرد. نقد تفکر به هر حال کاری است ضروری در جامعه ایران که باید با اتکا به روش علمی و فرهنگی پی گرفته شود. اگر از چنین معیارهایی دور مانده باشم ، انتقادات درست و بجا را می پذیرم و از آنها بی تردید بهره می گیرم . اما اگر جامعه ما به نهادها و گروه های مقدس ، مانند روحانیت ، حکومت ، اپوزیسیون با روشنفکری تقسیم می شود و هر یک جایگاهی ابدی و سنجش ناپذیر برای خود دست و پا کنند، در آن صورت اندیشه انتقادی راه به جایی نخواهد برد و دموکراسی پا نخواهد گرفت ...".