در این کتاب مسئله سخنوری و این که "سخنوران "چه کسانی هستند و از کدام قشر جامعه برخاسته اند تحلیل و بررسی می شود .بر همین اساس، نویسنده خاطر نشان  می کند ..." :طریقه ای که "سخنوران "بدان منسوبند یعنی "دوده عجم "ـ که پایه  اصلی کار این دفتر است ـ مورد بررسی قرار گرفته است .و از آن جا که این  طریقه، مکتبی "عرفانی ـ شعوبی "و شاخه ای از فقر خاکساریه است و خاکساریه  نیز به ترتیب متاثر از "قلندریه "و "ملامتیه "و "فتیان/ جوانمردان/ عیاران " می باشد، مبنای کار بر این قرار گرفت که نخست به "عیاران"، آن گاه "ملامتیان " و سپس به "قلندریان "و در پایان به "خاکساریه "و "دوده عجم "و سرانجام به  طور گسترده به مسئله سخنوری پرداخته شود .و در بخشی نیز "سخنوری در  همدان "و معرفی "ملا محمد تقی اعمی "نامی ترین سخنور همدان ـ بلکه نامبردارترین  سخنور زمان خودش ـ و آثاری که از وی به جا مانده، به قلم کشیده شود ."در  پایان متن سخنوری "محمد جعفر محجوب "و بخش هایی از یادداشت های "انجوی شیرازی " درباره "سخنوری "درج گردیده است .