کتاب حاضر، جلد دوم از این مجموعه است که شامل دو بخش اصلی است. بخش اول ادامه بحث درباره زیباترین قصه های دفتر اول مثنوی و بخش دوم ارائه زیباترین قصه های دفتر دوم مثنوی است که با بیان قصه «آزمودن شاه، غلامان خویش را» به پایان رسیده است. در حکایت «ماجرای نحوی و کشتی بان» می خوانیم: «عالمی، علم نحو می دانست و به وسیله این دانش، بسیار مغرور و متکبر شده بود. وی در یک سفر دریایی، به کشتی بان را به خاطر ندانستن علم نحو مسخره می کند، اما در زمان طوفانی سهمگین و گرفتاری وسط دریا از گفته خود پشیمان می شود».