بخش نخست کتاب درباره زندگانی محمد بن عبدالکریم شهرستانی است. و بخش دوم به آثار وی اختصاص دارد. در ادامه دو مکتوب از آثار شهرستانی به طبع رسیده است. مکتوب نخست تصنیفی درباره مسئله امر و خلق است که در خوارزم منعقد شد; مکتوب دوم نیز نامه ای از شهرستانی به محمد ایلاقی، حکیم هم عصر وی، درباره مسئله علم واجبالوجود است. نسخه خطی این دو مکتوب در کتابخانه مجلس نگهداری می شود. و تاریخ 1060 ق را بر خود دارد. گفتنی است: محمد بن عبدالکریم بن احمد شهرستانی، فیلسوف و متکلم برجسته سده ششم هجری قمری، در علم کلام بر طریقه اشعری بود. او صاحب تالیفات و تصنیفات پرشماری است که آوازه اش را در حوزه های علوم عقلی و فلسفی در سراسر جهان گسترانده است; به ویژه کتاب ملل و نحل او مرجع مطمئنی برای مستشرقان به شمار میآید.