ادبیات فارسی معاصر (یعنی از آغاز عصر مشروطه به بعد) دچار تحولات فراوان و گسترده ای شده و در ابعاد گوناگون، جلوه های تازه ای یافته است، تا آن جا که باید گفت هیچ قرن یا دوره ای را در این ادب هزار و صدساله نمی توان یافت که تحولاتش تا این اندازه متنوع و چشم گیر باشد. در این دوره است که گسترش عمومی سواد و علم، فراوانی کتاب و انتشار روزنامه ها، آشنایی با دنیای خارج، شناخت سیاست و دخالت در امور مربوط به کشور، و عواملی از این قبیل منجر به هشیاری و آگاهی مردم شده، وظیفه ی شاعران و نویسندگان را به  عنوان قشر شعوربخش و معرفت افزای، دوچندان می کند و آن ها را به سوی مطالب مهم و حیاتی اجتماع سوق می دهد. نویسنده ی کتاب پیش رو به معرفی و بررسی ابعاد گسترده ی این بخش از میراث ادبی ایران زمین پرداخته است. وی نخست مقدمه ای مختصر در باب اوضاع سیاسی ـ اجتماعی ایران در عصر حاضر عرضه و سپس در فصل اول کتاب به تفصیل، مسائل سیاسی این دوره و نقش و نظر شاعران را در باب این مسائل با نمونه هایی از شعر آن ها مطرح می کند. در فصل دوم حوادث اجتماعی این دوران، نظیر دادخواهی برای طبقه ی کارگر، ظلم و ستم های اجتماعی، تلاش برای ترویج علم و عمل، آزادی زنان و حضور آنان در شئون اجتماعی، همراه نمونه های شعری عرضه شده است. فصل سوم کتاب در زمینه ی مسائل ادبی محض است. در این فصل ابتدا به منظومه سرایی در این دوره پرداخته شده، و یک منظومه از ملک الشعرای بهار (کارنامه ی زندان) به منزله ی اثری تقلیدی از قدما و یک منظومه از ایرج میرزا (زهره و منوچهر) به منزله ی یک اثر بدیع و نوآورانه عرضه شده است. سپس این دو منظومه به اجمال نقد و بررسی و آن گاه با یک دیگر مقایسه شده است. در پی آن بحث کلمات اروپایی دخیل در شعر این دوره و مناقشات مربوط به آن مطرح و در نهایت شعر زنان شاعر و محتوای آن به بحث گذاشته شده است.