در کتاب حاضر، تشریح می شود که نظام حقوقی دسترسی آزاد به اطلاعات یکی از عناصر پایه ای حکومت های دموکراتیک و ضروری ترین ابزار در جهت تضمین آزادی های اساسی ازجمله حق آزادی بیان و حق تعیین سرنوشت است. لازمه پاسخگویی به نظارت دولت، کنترل عملکرد نمایندگی اعطا شده به دولت ها، شفافیت و مبارزه با فساد، دسترسی آزاد به اطلاعات و اسناد نگهداری شده نزد دولت و نهادهای عمومی است. نظام های حقوقی دنیا به اشکال گوناگون از طریق قانون اساسی، اعلامیه ها، اسناد بین المللی، قوانین داخلی و حمایت ها و تضمین های قضایی، سال هاست که این حق را به رسمیت شناخته اند. خیزش و جنبش دهه های اخیر و اقبال جهانی در به رسمیت شناختن چنین حقی، علاوه بر ایجاد توسعه مفهومی این حق، دولت ها را به ترسیم نظام حقوق و تعهدات به اجرا و تضمین این حق واداشته است.