شیراز در آشوب سده های هفتم و هشتم هجری که در پی حمله مغول به ایران زمین روی داد در مقایسه با مناطق دیگر کمترین آسیب را متحمل شد. تغییرات در ساختار و گروه بندی های اجتماعی شهر شیراز به سبب تمایز آن از سایر نقاط ایران در این دو سده چالشی در عرصه تاریخ اجتماعی شیراز است که در این کتاب که جلد نخست از مجموعه «دو سده سخنوری» است، تلاش و تکاپو های گروه های اجتماعی مختلف شیراز در تعامل و گاهی تقابل و رویارویی با ساختار سیاسی - اجتماعی نوین در دو سده هفتم و هشتم، بررسی شده است.