با توجه به تعاریف جامعه شناسی سیاسی و وضعیت این علم در ایران و هم چنین محوریت جامعه و نیروهای اجتماعی و آزاد و خودمختار بودن انسان به مثابه ی موضوعات اصلی جامعه شناسی و به ویژه با توجه به به کارگیری دیدگاه انتقادی، تحلیل مسایل و موضوعات سیاسی و اجتماعی ایران، نویسنده چارچوب این کتاب را در پنج فصل تنظیم کرده است. در فصل اول و دوم نظریه های مهم مطرح شده درباره ی نسخ با گونه ی دولت و جامعه مورد نقد و بررسی قرار می گیرند. در نقد تعاریف و آرای ارائه شده نشان داده می شود که هم دولت و هم جامعه در تطور تاریخی، روندی غیر طبیعی تکاملی کند و ارتباط ناپیوسته داشته اند. جدایی دولت از جامعه، وجود تعارضات مختلف سیاسی و فرهنگی میان نیروهای اجتماعی با دستگاه حکومتی و عوامل بازدارنده تحقق و برپایی جامعه ی مدنی، هم به دولت و هم به جامعه سرشت منحصر به فردی بخشیده، به گونه ای که هیچ سنخیتی با دولت و جامعه ی مدرن اروپایی و حتی با جوامع در حال توسعه ندارند. در فصل سوم وچهارم نیروها و طبقات اجتماعی و نخبگان سیاسی مورد نقد و بررسی قرار می گیرند. در فصل آخر با توجه به ریشه های وقوع چندپاره گی های اجتماعی و کشمکش های سیاسی به دو شکل درون حکومتی و خارج از حاکمیت، نشان داده می شود که چرا ایران همانند سایرکشورهای دستخوش دگرگونی های اجتماعی و درگیری های سیاسی به حذف رقبا و خشونت می انجامد و در این ارتباط چه موانعی در سر راه مشارکت سیاسی و برقراری جامعه ای مدنی قرار دارند.