در این کتاب، دریا چه ی باستانی همدان یعنی "زراومند"و روستاهای باستانی پیرامون آن از دیدگاه تاریخی و باستان شناسی معرفی و بررسی شده است؛ ضمن آن که موقعیت جغرافیایی و زمین شناسی این منطقه به اجمال بررسی گردیده است. به عقیده ی نگارنده، مکان فعلی دریاچه ی باستانی همدان، "زراومند"، ـ که نامش در کتاب "بندهشن"، بخش نهم "درباره ی نحوه ی آن آفرینش ها"، فصل بعد "درباره ی چگونگی دریاچه ها" آمده است ـ در زمین های اطراف "بهارهرز" ـ منطقه ای در همدان ـ است.