هنگامی که امام حسین (ع) و یارانش در کربلا به شهادت رسیدند، مراسم عزاداری او مانند سایر امامان، بسیار ساده و بی تکلف برگزار می گردید. از شواهد تاریخی، چنین برمی آید که برای نخستین بار، پادشاهان شیعه  مذهب آل بویه، جنبه ی ملی و مذهبی به این مراسم بخشیدند. در ابتدا، روضه خوانی و دسته روی و سپس تعزیه در دهه ی عاشورا مرسوم گشت. معمولا میان دسته های مختلف عزاداری رقابت سختی وجود داشت، به همین دلیل، گاه، میان آن ها جدال سختی درمی گرفت و حتی عده ای جان خود را از دست می دادند. بدین ترتیب، مراسم عزاداری امام حسین (ع) در طول تاریخ دست خوش تحولات بسیار گشت. روزگاری این مراسم بسیار ساده برگزار می گردید و زمانی دیگر به صلاحدید طبقه ی حاکم، در برگزاری این مراسم افراط می شد. نگارنده در این کتابچه به بررسی مراسم عزاداری امام حسین (ع) و یاران ایشان از ابتدای دوره ی صفویه تا پایان عهد قاجاریه می پردازد.