نوشتار حاضر تلاشی در جهت بررسی نقش عالمان عاملی در تحولات دینی عصر صفویه و به نحو کلی تری مناسبات دین و دولت در دوره نخست صفویان با تکیه بر زندگی و تألیفات عالم برجسته عاملی، «زین الدین بن علی عاملی»- شهید ثانی- است. در فصل نخست که آن را می توان پیش درآمد موضوع دانست، از شکل گیری حوزه جبل عامل سخن رفته است و در ادامه از تشکیل دولت صفویه و حیات فرهنگی محقق کرکی سخن به میان آمده است. فصل سوم و چهارم که بحث اصلی نوشته حاضر را تشکیل می دهد به بررسی تفصیلی جایگاه شهید ثانی در عرصه تحولات دینی عصر صفویه و اهمیت وی از جنبه های مختلف می پردازد. حیات فرهنگی شیعه در جبل عامل در عصر شهیدین، تشکیل دولت صفویه و تعامل علماء جبل عامل با آن، شهید ثانی و نقش وی در تحولات دینی عصر صفویه، و جایگاه و اهمیت شهید ثانی، فصول چهارگانه این کتاب را تشکیل می دهند.