آب شدن معشوق و جدا شدن او از تنت را می بینی، اما هر چه فریاد میزنی و تقلا میکنی بازهم از دستانت رها میشود. روزنامه آذربایجان جزء لاینفک ایران شرح این تراژدی است. این روزنامه روایت رنج نامه ایرانیان مقیم باکوست که در ابتدای قرن بیستم و تکاپوهای ملت سازی های دروغین سیاستمداران و روشنفکران قفقاز جنوبی که به دنبال تأسیس جمهوری آذربایجان بودند، مصرانه فریاد میزدند که این خاک خونین غریب، از طلوع ایران زمین تا حضیض ترکمنچای در آغوش مام میهن بوده است و این دسیسه های نوین سیاسی برای ایجاد یک ملت مصنوعی خیانت به تاریخ است. استاد رحیم رئیس نیا کلیه نسخه های موجود از این روزنامه را به همان سبک سیاق روزنامه ای با همان اندازه با یک مقدمه بسیار ارزشمند و جامع، تدوین کرده است. آذربایجان جزء لاینفک ایران ندای بلند و دردناک ایرانیانی بود که همچون فردی که در خواب، دستان بختک بر گلویش فشار میداد، صدای فریادهایش طنین بیرونی نیافت و شد آنچه که نباید میشد. خواندش تجربه ی سختی بود.