مبانی عرفان نظری

مبانی عرفان نظری

مبانی عرفان نظری

5.0
2 نفر |
1 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

0

خوانده‌ام

2

خواهم خواند

1

شابک
9789644599002
تعداد صفحات
294
تاریخ انتشار
1397/11/29

توضیحات

کتاب مبانی عرفان نظری، نویسنده سعید رحیمیان.

یادداشت‌ها

          این کتاب با حجمی قابل‌قبول تقریباً به تمامی مطالبی که عرفان نظری عهده‌دار آنست پرداخته است. مولف، که خود استاد تمام دانشگاه و مدرس حوزه است، سال‌ها در شیراز و قم عرفان و فلسفه و کلام خوانده و درس داده است. به تمامی متون عرفانی آشنایی دارد و همین نکته سبب شده تا این کتاب در پرداختن به تمام ابعاد عرفان نظری جامعیت داشته باشد. کتاب از یک مقدمه، پنج فصل و دو‌ پیوست تشکیل شده است. در ادامه شمایی کلی از مطالب کتاب، به اختصار، می‌آورم.

مقدمه. تعریفی از عرفان نظری و تفاوت آن با عرفان عملی و نسبت‌اش با دین را بیان می‌کند.
فصل اول، معرفت‌شناسی عرفان نظری. این فصلِ مهم بیان‌کنندهٔ مبانی معرفت‌شناختی (عقل و قلب و وحی)، ماهیت، انواع و حجیت تجربه‌های عرفانی، و مسایلی مانند زبان عرفان و تأویل است.
فصل دوم، هستی‌شناسی. به سه مسألهٔ کلیدی می‌پردازد، وجود و اصالت وجود در عرفان، وحدت وجود و انواع خوانش‌ها از آن، و مسألهٔ تجلّی. [مناقشهٔ جالبی در مسألهٔ تجلی مطرح است]
فصل سوم، خداشناسی. در خداشناسی چند پرسش باید پاسخ داده شود، آیا می‌توان خداوندِ بی‌منتها را شناخت؟ اگر آری، به چه شیوه‌هایی؟ از سوی دیگر خدای عارفان خدای شخصی است یا غیرشخصی؟ تشبیه و تنزیه دقیقاً کجا جای دارند؟ و مطلب آخر این فصل مسألهٔ پیچیدهٔ اسماء الاهی است. اسماء الله از نظر وجودی چه جایگاهی دارند؟ (عرفا معتقدند اسم‌های خداوند در عالم فاعلیت دارند) از نظر معناشناسی چه تفاوت و تشابهی با همدیگر دارند؟
فصل چهارم، جهان‌شناسی. عرفان چه تصویری از عالَم می‌دهد؟ خیال، آینه، نور، یا سایه؟ روایت عرفان از آفرینش چیست؟ مراتب عالم چگونه است؟
فصل پنجم، انسان‌شناسی. انسان از نظر تکوین / وجودی چه جایگاهی دارد؟ از نظر مصداقی و فردی چطور؟ ولایت، که بحث مهمی در عرفان است، دقیقاً چیست؟ ولایت و نبوت و رسالت چه نسبتی با هم دارند؟
 پیوست اول کتاب به مسألهٔ «حجیت باورهای عرفانی» و پیوست دوم به «اعتباریت وجود و ذات حق» می‌پردازد.

اگر دقت کنید می‌بینید بسیاری از این مسایل شبیه به مسایل فلسفه است. بخشی به این جهت است که سوالات مشترک دارند (مانند روایت آفرینش و نگاه به انسان و جهان) برخی دیگر هم می‌تواند در نتیجهٔ اصطکاک علوم پدید آید. اما در هر صورت عرفان نظری در پی به دست دادن نظامی از انسان، جهان، خدا و روابط بین آن‌هاست. ویژگی خوب کتاب دوری از زیاده‌گویی و روشن کردن مطالب برای نوآموزان است. با این حال، نویسنده به تناسب هر بحث در پاورقی از متون مهم عرفانی مطالبی را برای تبیین بیشتر آورده است. علاوه‌براین، نویسنده ذهن مدونی دارد و هر بحث را به خوبی تقسیم‌بندی کرده است.
        

1