کتاب حاضر، حاصل کوشش هایی است در زمینه شناساندن زبان پیشین مردم آذربایجان، یعنی زبان "آذری "و بازمانده های آن گویش در ادبیات، آثار تاریخی و زبان کنونی این سرزمین .کتاب با مقدمه "ایرج افشار "درباره ارزش کار مولف، نیز با نوشته "دکتر محمد امین ریاحی "درباره زبان مردم آذربایجان آغاز می گردد . آن گاه متن اصلی "یحیی ذکا "در نه گفتار فراهم می آید که عبارت اند از" :چرا و چگونه و کی زبان ترکی به آذربایگان راه یافت؟"، "بیست و دو واژه آذری از