میدونم که بعد از خوندن این کتاب نظرم نسبت به انسان بودنم کاملا مثبت نمیشه، میدونم که باز هم ملال انسان بودن سراغم میاد اما این بار به ملال انسان نبودن هم فکر می‌کنم
بیش‌تر فکر می‌کنم که آیا پیشرفت ریاضیات و فیزیک و تلاش انسان در راستای نامیرایی مهم‌تره یا اینکه کسی یک پنبه آغشته به مواد ضدعفونی‌کننده رو روی زخمت بذاره؟
و انسان بودن چیست جز این ناراضی بودن دائمی و رضایت پیدا کردن با دلخوشی‌های کوچک؟
          

            انسان‌ها، هیچ جا خانه نمی‌شود
The Humans, There’s no place like home

"انسان‌ها، هیچ جا خانه نمی‌شود" (The Humans, There’s no place like home)  کتابی است نوشته‌ی نویسنده‌ی انگلیسی؛ "مت هیگ" (Matt Haig)؛ که در سال 2013 میلادی نگاشته شده است و در سال ۱۳۹۴ توسط "گیتا گرکانی" به فارسی برگردانده شده و در "انتشارات هیرمند" به چاپ رسیده است. اگرچه این اثر "هیگ" در رده‌ی آثار ادبیات گمانه‌زن و زیررده‌ی "علمی- تخیلی" قرار می‌گیرد اما چاشنی هجو توأم با نقد او کمی فضای داستان را متفاوت کرده است. به شکل خلاصه باید این اثر را به‌عنوان سفرنامه‌ی یک موجود فضایی در نظر گرفت که با هویت پنهان و در قالب یک مأموریت عجیب به زمین می‌آید و با موجودات خنده‌دار و قابل‌ترحم و خنگی به نام انسان مواجه می‌شود که برای پاک کردن صورت‌مسئله فناپذیری خود توهماتی به نام احساس و عشق را آفریده‌اند. اگرچه در روال داستان، خود راوی هم به‌تدریج به زندگی انسانی و زیبایی‌های آن خو می‌گیرد اما هجو اولیه‌ی کلان اثر تا انتهای کتاب در ذهن مخاطب باقی است. آدم فضایی داستان خود را به‌جای یک پروفسور ریاضی به نام "اندرو مارتین" (Andrew Martin) جا می‌زند و مأموریتش جلوگیری از دست‌یابی انسان‌ها به کشفیات ریاضی مهمی نظیر قواعد نامکشوف اعداد اول است. "اندرو مارتین" واقعی ظاهراً تا مرحله‌ی قابل قبولی به این کشفیات نزدیک شده و لذا نابود و یک آدم فضایی جانشین او می‌شود که به‌تدریج خلق‌وخوی انسانی پیدا می‌کند. نام "اندرو مارتین" برای علاقه‌مندان به ادبیات علمی- تخیلی آشنا است. این نام متعلق به رُباتی در داستان "انسان دو قرنی" نوشته‌ی "آیزاک آسیموف" است.
          

            "در یک غروب مرطوب جمعه، پروفسور اندرو مارتین، استاد دانشگاه کمبریج، بزرگ‌ترین معمای ریاضی جهان را حل می‌کند. بعد ناپدید می‌شود.
انسان‌ها، داستان اوست."
ببخشید خلاصه‌ای از این جذّاب‌تر سراغ دارید؟ نه اگر دارید که به این چالش دعوت‌تان می‌کنم که نشانم دهید. (احتمالاً هرکس بر حسب سلایق و علایق خود، واقعاً چیز جذاب‌تری سراغ داشته‌باشد؛ پس قسمت "دعوت‌انگیختن به چالش" را زیاد جدّی نگیرید :دی :)) )
همان‌طور که در ابتدا تمام المان‌های ظاهری و داده‌های مقدماتیم راجع به این کتاب، به سمتش جذبم کرده‌بود، در طول داستان و تا خود انتها و لحظه‌ی خوانش صفحه‌ی آخر و بستن کتاب و ظاهرشدن جلد کتاب، لحظه‌ای از جذابیتش برایم کاسته‌نشد! خیلی خیلی دوستش داشتم. کلاً این مقوله‌ی بررسی‌شدن و کشف‌شدن انسان به عنوان یک موجود بیگانه را از دید سوم شخص کاملاً نآاشنا و کم‌داده از انسان می‌پسندم؛ هرچیزی که به یادم بیاورد از بیرون چه هستیم و چه‌قدر پیچیده و عجیب در درون.
این قسمت از کتاب، قبل از یک دیدار در زمان انتظارم روی صندلی‌های سکوی انتظار مترو، در بهترین زمان ممکن، زمانی که کاملاً به شنیدن/خواندن یا یادآوری همچین چیزی بهم نیاز بود، جلوی روم قرار گرفت:

•گفت:《دوستت دارم.》
و درست همان موقع فهمیدم عشق چرا وجود دارد.
دلیل وجود داشتن عشق این بود که به تو کمک کند جات به‌در ببری. برای این بود که معنا را فراموش کنی. دست از حست‌وجو برداری و شروع کنی به زندگی‌کردن. معنی‌اش این بود که دست کسی را بگیری که برایش اهمیت قائلی و در زمان حال زندگی کنی. گذشته و آینده توهم بود. گذشته فقط زمان حال مرده بود و آینده به هرحال هرگز وجود نداشت، برای این‌که هربار ما به آن آینده می‌رسیدیم، به زمان حال بدل می‌شد. زمان حال تنها چیزی بود که وجود داشت.
زمان حال همیشه در حرکت، همیشه در تغییر. و زمان حال با ثبات بود.
تنها می‌شد با رهاکردن آن را به‌دست آورد.
بنابراین من رها کردم.
همه‌ی چیزهای دنیا را رهاکردم
همه‌چیز، به جز دست او را.•

من بازخوانیش خواهم‌کرد! فکرکنم. اگر زمان و عمر قد بده یعنی. وگرنه خواسته‌ی صددرصدی‌مه.
          

            مت هیگ دوست‌داشتنی را از این‌کتاب شناختم
وقتی كتاب تمام شد دلم میخواست اندرو هرچندوقت یک‌بار برایم ایمیلی بزند و من را در جریان زندگی‌ش بگذارد و تعریف کند ایام چگونه می‌گذرد و چه اتفاقات جدیدی در زندگی‌ش افتاده و احیانا توصیه‌ی جدیدی برایمان ندارد؟
(تا مدتها مثل كتاب مقدس گذاشته بودم‌ش روی میزم و هرچندوقت یک‌بار می‌رفتم و ۹۷ توصیه‌ای که برای کمک به یک‌انسان نوشته بود را می‌خواندم)
:)
          

            میشه گفت محتوا این کتاب درمورد یک آدم فضایی که برای یک ماموریت به زمین فرستاده شده اما زیاد درمورد انسان ها نمیدونه....اما کم کم با انسان ها آشنا میشه و میفهمم انسان بودن یعنی چی...

برای خواندن این کتاب باید بگم برام من اولش کسل کننده بود... چون زیاد هیجان بالایی نداشت اما بعدش نصف کتاب را رسید...داستان هیجانی شد...
اما در کل وقتی کتاب را تموم کردم...وقتی به اول داستان فکر می کنم و بر می گردم...چقدر خوب به ریزه کاری انسان نگاه کرده بود... حتی ما هم به ان توجه نمی کنیم....
          

            باسمه
🔰 فکر می‌کنم آخرین نمایشگاه قبل کرونا بود که خریدمش... اون موقع می‌گشتم ببینم از چی بیشتر تعریف شده و این‌طوری سبد ادبیاتم رو پر می‌کردم! اسمش، توضیحاتش و طرح جلد زیباش؛ همه باعث شد مصمم‌تر بشم. گرچه بازم به همون دلایل ذکر شده، هیچ وقت اولویت خوندنم نشد...
🔰 بعد از سال‌ها، دیدن چند قسمتی از یه سریال با موضوع نسبتاً مشابه، باعث شد یادش بیافتم... نیاز به خوندن کتاب حال خوب کن در کنار خاطره خوب کتابخانه نیمه شب، عواملی بود که باعث شد خوندنش رو شروع کنم... اما اصلاً با تصوراتم جور در نیومد! با توجه به پیش‌زمینه موضوع، انتظار فضای مفرح‌تری داشتم؛ اما با توصیفات وحشتناک صحنه‌های ضرب و شتم و قتل، بیشتر شوکه شدم... در عین حال، ضرباهنگ داستان، کند هم بود و هرچقدر بیشتر می‌خوندم، کمتر اونی رو که باید پیدا می‌کردم: حال خوب...
🔰 از خیلی جهات، انسان‌ها از کتابخانه نیمه شب ضعیف‌تره. نه فقط از لحاظ داستان پردازی؛ بیشتر از جهت معنایی که می‌تونه منتقل بکنه... در این حد بگم که رستگاری خودسازی کجا و رستگاری دیگری شدن کجا... خوشحالم که اول کتابخانه نیمه شب رو خوندم؛ چون احتمالاً با یادآوری این کتاب، دیگه سمتش نمی‌رفتم.... البته نمی‌دونم 🤷‍♂️ شایدم اگه اول انسان‌ها رو می‌خوندم، روند رشد نویسنده رو همزمان با خودش طی می‌کردم...
🔰 هرچقدر کتاب، خوش دست هست و بخش‌های کوتاهی داره که ، ترجمه نسبتاً بد قلق و ویراستاری ضعیف باعث می‌شه از سرعت مطالعه کم بشه.
☑️ در مجموع خیلی توصیه نمی‌کنم. اگه وقت آزاد یا علاقه خیلی زیاد به قلم مت هیگ داشتین، گزینه مطالعه می‌تونه باشه و در غیر این‌صورت نه...
          

            کتاب دوست داشتنی ای بود واقعیت! قصد داشتم اول 4 ساره بدم ولی پشیمون شدم و5 تاش کردم :دی

کتاب حجمش زیاده، منم اول میترسیدم نرسم به موقع تموم کنم ولی فصلای کوتاه کوتاهی داره و فکر کنم همین باعث میشه شما دلتون نیاد کتابو بذارین زمین. مترجم سعی داشته روان ترجمه کنه، یجاهایی البته از دستش دررفته ولی کلن ترجمه خیلی خوب بود.

ماجرای عادت کردن، وابسطه شدن، عشق ورزیدن، دوست داشته شدن، دوست داشتن و... خیلی خوب توی کتاب نشون داده میشه. 

کتاب خوبی بود، پیشهاد میکنم بخونید اگه سبک تخیلی دوس دارین!
          

            «گفت: دوستت دارم.
و درست همان موقع فهمیدم عشق چرا وجود دارد.
دلیل وجود داشتن عشق این بود که به تو کمک کند جان به در ببری. برای این بود که معنا را فراموش کنی. دست از جست‌وجو برداری و شروع کنی به زندگی کردن. معنی‌اش این بود که دست کسی را بگیری که برایش اهمیت قائلی و در زمان حال زندگی کنی. گذشته و آینده توهم بود. گذشته فقط زمان حال مرده بود و آینده به‌هر‌حال هرگز وجود نداشت، برای اینکه هربار ما به آن آینده می‌رسیدیم، به زمان حال بدل می‌شد. زمان حال تنها چیزی بود که وجود داشت.
زمان حال همیشه در حرکت، همیشه در تغییر. و زمان حال با ثبات بود. تنها می‌شد با رها کردن آن را به دست آورد.
بنابراین من رها کردم.
همه‌ی چیزهای دنیا را رها کردم
همه چیز، به جز دست‌های او را.»
          

            《او گفت انسان بودن مثل این است کودکی باشی که روز کریسمس یک قلعه‌ی واقعا باشکوه هدیه گرفته. و روی جعبه یک عکس بی‌نقص از این قلعه باشد و چنان دنیای انسانی کامل به‌ نظر برسد که تو بیشتر از هر چیزی دلت بخواهد با این قلعه و شوالیه‌ها و شاهزاده خانم‌ها بازی کنی، اما تنها مشکل این است که قلعه هنوز ساخته نشده. به شکل قطعه‌های کوچک ظریف است و اگر‌چه کتابچه‌ی دستورالعمل دارد، تو آن را نمی‌فهمی. و والدینت یا خاله سیلوی هم نمی‌فهمند. بنابراین تو فقط کنار قلعه‌ی ایده‌آل روی جعبه که هیچ کس هرگز نمی‌تواند بسازد، گریه می‌کنی.》
          

            این داستان یکی از سحرآمیزترین داستان‌هایی که بود خوندم. داستان درباره‌ی ریاضیدانی بود که بعد از اثبات قضیه‌ی ریمان ناپدید می‌شه و موجودی فضایی به شکل اون میاد تا رد آثار اثبات این قضیه رو پاک کنه چون موجودات اون کهکشان می‌دونن که پیشرفت تکنولوژی برای انسان‌ها خطرناکه. اما در این بین درگیر جزئیات به ظاهر بی‌اهمیت زندگی انسان‌ها میشه.
          

            «انسان بودن یعنی اعلام مکرر آنچه آشکار است؛ بارها و بارها، تا اخر دنیا»
من این کتاب رو به پیشنهاد دکتر شکوری خوندم، و دقیقا در موقعیتی خوندمش که احساس سرگردانی داشتم. این کتاب نه در مورد فضایی ها، بلکه درمورد انسان‌هایی هست که بلد نیستن در اکنون و حالا زندگی کنن. در واقع اصلا بلد نیستن زندگی کنن! اونا نمیدونن چطور میشه با نوجوان ها و نسل جدید هم صحبت شد و لذت برد؛ انسان‌هایی که از زندگی فقط کار کردن رو یاد گرفتن! این کتاب دقیقا درمورد اون‌هاست.
هنگام خوندن این کتاب باید کمی صبور بود. خط داستان ساده اما پیام‌های قرار گرفته در خط داستانی ارزشمند پ قابل توجه هست.
باز هم این کتاب رو خواهم خوند و به هر کسی که با خودش درگیری داره هم پیشنهاد میکنم