کتاب حاضر، پژوهشی است که اهریمن و دیوان را در ساختاری پیوسته از آغاز اندیشه ایرانی تا پایان دوران حماسه های ملی در پیوند باهم معرفی می کند. در این پژوهش، پدیده های رفتاری اهریمن و دیوان در ادبیات ایران به طورکلی و در شاهنامه به طور خاص مورد بررسی قرار گرفته است. هدف پژوهش رسیدن به شناختی از اهریمن و دیوان از آغاز ادبیات ایرانی تا پایان دوره حماسه های ملی و همچنین بازشناسی و بازسازی حلقه های مطالعاتی بین ادبیات ایران باستان و حماسه های فارسی است. اهمیت موضوع در این است که برای شناخت حماسه های ملی به ویژه شاهنامه نیاز به مطالعه و کاوشی گسترده و فراگیر در ادبیات ایران باستان وجود دارد.