مفهوم مشارکت در توسعه، راهبردهای مشارکت، روش های پیشبرد مشارکت، نظارت و ارزشیابی مشارکت، حمایت های نهادی از مشارکت، و منابع پیشبرد مشارکت مباحث اصلی این کتاب هستند. در کتاب خاطرنشان شده است: "امروزه، "توسعه مشارکتی" همگام با مفاهیم جدید در این حوزه تغییرات ساختاری یافته است؛ این تغییرات، زمینه های اجتماعی، عملیاتی و نیز ارزیابی کنش ها و عملکردهای مردم را در اجرای طرح ها و پروژه ها متاثر ساخته و آن ها را دربرگرفته است. از این منظر، توسعه مشارکتی به منزله اصلی بنیادین برای کلیه برنامه ریزی های توسعه مطرح است و در کلیه فرآیندهای آن، مردم به عنوان محور و حتی طراح تلاش های توسعه مطمح نظر هستند؛ دست اندرکاران نیز نظرا و عملا آن ها را در این راه مشارکت می دهند. در روند نوین برنامه ریزی توسعه، مفاهیم برنامه ریزی هدایت شده و متمرکز که راه کارهای آن صرفا توسط تصمیم گیران به شکل قالبی و از "بالا به پایین" طراحی و اجرا می شود، رنگ می بازد و متخصصان نیز از بیرون به کنترل انحصاری طرح ها نمی پردازند. هدف آن است که مردم گام به گام در کلیه مراحل توسعه آگاهانه و عامدانه مشارکت کنند و در معضلات ناشی از اجرای طرح به یاری صاحب نظران بشتابند؛ این امر ممکن نیست مگر آن که آنان به طور ملموس مزایای برنامه ریزی را احساس کنند.