طرح مباحثی کلی درباره «علم کلام اسلامی» است. از دیدگاه نویسنده علل و عوامل پیدایی این علم در میان مسلمانان و کشف منابع و مراجعی که در شکل گیری این علم مورد استفاده قرار گرفته در مطالعات کلامی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. وی در بخش اول این کتاب مباحث اصلی از جمله: تعریف، موضوع، روش، فایده، مبادی، مسایل، تاریخ و عوامل پیدایی علم کلام و نسبت این علم با علوم دیگر، کلام جدید و قدیم و فلسفه دین را مطرح کرده است. او در بخش دوم برخی از مکاتب کلامی شیعه از جمله شیعه امامیه، زیدیه و اسماعیلیه و برخی از مکاتب کلامی اهل سنت از جمله: اهل حدیث، معتزله، اشعریان، وهابیت و غالیان را به صورت گذرا بررسی کرده است.