بررسی و نقد نظریات گوناگون در باب «جبر و اختیار» موضوع این اثر می باشد. نویسنده در ابتدا به اختصار سخنان جبر گرایان و قائلان به تفویض و اقسام آن ها را بیان نموده و معنای امر بین الامرین را نیز با استناد به گفته های علمای شیعه تبیین می نماید. وی در ادامه به تفصیل ادله جبر گرایان را مورد بررسی قرار داده و دلایلی مانند وراثت، تخلف ناپذیر بودن اراده الهی، علم الهی و سلطه او، مورد دقت نظر قرار گرفته است. نگارنده پس از بیان ادله قائلین به تفویض و نقد آن به اثبات نظریه اهل بیت در این زمینه پرداخته و در خلال آن به مسائلی مانند معنای حقیقی بداء، اختلاف مردم در صفات نفسانی و کلام نفسی و دلیل بر عدم ثبوت آن پرداخته شده است.