در فصل اول کتاب حاضر، تربیت و تربیت عقلانی توضیح داده شده است. در فصل دوم، مؤلف سیر تاریخی عقل ورزی را در دو دیدگاه اسلامی و غربی، به رشته تحریر درآورده است. در فصل سوم، به مبانی فلسفی و اخلاقی تربیت عقلانی از دیدگاه شهید مطهری پرداخته است. در فصل چهارم، اهداف تربیت عقلانی از دیدگاه شهید مطهری بسط و شرح داده شده است. در فصل پنجم، به اصول و روش های تربیت عقلانی از منظر شهید مطهری اشاره شده است و درنهایت فصل پایانی یعنی فصل ششم، به موانع تربیت عقلانی از دیدگاه شهید مطهری اختصاص یافته است.