"برنا"، جوان بازرگان، که با دختری تیزهوش و با درایت با نام "سودابه" ازدواج کرده، روزی متوجه می شود گوهر شب چراغش از سوی دختر حاکم تصرف شده است. و زمانی که برای بازپس گرفتن آن راهی می شود پاسخش به گونه ای معماوار داده می شود. هنگامی که وی ماجرا را با سودابه درمیان می گذارد، همسر باهوش وی درمی یابد که دختر حاکم به عشق او گرفتار آمده و رمزگونه از وی خواسته تا شبانه به دیدارش برود. زمانی که برن برای ملاقات با دختر حاکم به قصر می رود، پسر وزیر که برای رسیدن به قدرت، قصد ازدواج با دختر را دارد، باخبر شده و دستور دستگیری آن ها را می دهد. سودابه چون از ماجرا باخبر می شود، به حیله وارد زندان شده و جای  خویش را با دختر عوض می کند و بدین سان هنگامی که مجرمان در محضر حاکم قرار می گیرند، پسر وزیر و همدستانش که رسوا شده اند به حکم حاکم اعدام می شوند. پس از آن سودابه دختر حاکم را برای برنا خواستگاری کرده و پس از ازدواج آن ها، سال  ها بعد که حاکم درمی گذرد، برنا بر تخت حکمرانی تکیه می کند.